روز ملی سلامت مردان

سلامت مردان، ضامن امنیت خانواده و جامعه

نخستین پنج شنبه اسفند ماه به عنوان "روز ملی سلامت مردان" نام گذاری شده است که امسال مصادف با اول اسفند ماه 1387 می باشد. این روز به همت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و با همکاری انجمن اورولوژی ایران، انجمن پزشکان عمومی ایران و سازمان نظام پزشکی در سراسر کشور برگزار می شود.

روز ملی سلامت مردان، اولین بار به پیشنهاد انجمن اورولوژی ایران در سال 1385 برگزار شد. پیشنهاد دهندگان تأکید کردند این اتفاق چند سالی است در کشور چین و در بعضی کشورهای اروپایی و آمریکا افتاده است. در این روز کل اورولوژیست‌های کشور در مطب‌ها، کلینیک‌ها و بیمارستان‌ها به معاینه رایگان مردان می‌پردازند.

«اورولوژیست‌ها زمینه را برای جلوگیری از بیماری‌های خطیر و بی‌علامتی که به مراحل پیشرفته با علایم خطرناک می‌رسند، فراهم می‌کنند.»

این حرکت، کلید شروع یک حرکت بزرگ است، «هدف انجمن اورولوژی از اقدام به این کار، بیمار‌یابی بیماری‌های خاموشی است که به مردان و پسران مربوط می‌شود؛ مثل بیماری‌های مثانه، پروستات، تومور‌های کلیه، بیضه نزول‌نکرده، ناتوانی جنسی و ... . این بیماری‌ها، خاموش هستند و متأسفانه آن‌گونه که به بیماری‌های قلبی و عروقی در جامعه پرداخته می‌شود، به آن‌ها پرداخته نشده است.»

تامین سلامت جسمی و روانی مردان در دوره های مختلف زندگی و پیشگیری از بیماری ها، حساس سازی و تبیین جایگاه فرهنگی سلامت در جامعه و ایجاد فرهنگ توجه به سلامتی قبل از بیماری، پیشگیری اولیه و تشخیص زود هنگام بیماری های خطیر و بدون علامت در جامعه مردان، افزایش دسترسی مردان به اطلاعات سلامتی به ویژه از طریق رسانه های ارتباط جمعی، توجه به نیازهای بهداشتی، آموزشی و درمانی مردان و گسترش فرهنگ همکاری درون بخشی و برون بخشی در دستگاه های مرتبط با وزارت بهداشت در مقوله سلامت، از جمله اهداف در نظر گرفتن این روز است.

هدف از برگزاری روز ملی سلامت مردان در کشورمان:

1- نشان دادن پیش قدمی پزشکان کشور در امر پیشگیری از بیماری ها و ارتقای سلامت جامعه از یک طرف و نمایان نمودن این وظیفه در قالب ویزیت و مشاوره رایگان به مردم از طرف دیگر.

2- با آگاه کردن مردم از علائم و روند بیماری های پر مخاطره می توانیم از ابتلای مردان جامعه به این بیماری ها جلوگیری نماییم و این هدف در قالب مصاحبه و گزارش های علمی در رسانه ها و تهیه و توزیع پمفلت های آموزشی به همه مردان جامعه صورت پذیرفته است.

3- بـا ویزیـت رایگان در یک روز مشخص در سال، اهمیت سلامتی را به مردان جامعه که عموماً به علت گرفتاری ها کمتر به فکر سلامت خود می باشند، مطرح می نماییم.

در سال 85 از مجموع 600  اورولوژیست کشور، 400 نفر داوطلب ویزیت و خدمات رایگان به مردان در پنج شنبه اول اسفند شدند و توانستند 10 هزار مرد را در این روز ویزیت کنند. علاوه بر آن 100 هزار پمفلت آموزشی نیز درباره بیماری‌های شایع مردان در سراسر کشور توزیع شد.

بیماری هایی که در مردان شایع تر است

چند بیماری شایع، سلامت مردان را تهدید می‌کند که سرطان مثانه، سرطان پروستات، بیضه نزول نکرده و ناتوانی جنسی مهم‌ترین آن‌ها هستند. این بیماری‌ها از نظر متخصصان اورولوژیست مورد بررسی قرار می گیرد و ممکن است با حضور متخصصان داخلی و غدد، بیماری‌های دیگری نیز به فهرست بیماری‌هایی که سلامت مردان را تهدید می‌کند، اضافه شود.

سرطان مثانه شایع‌ترین بیماری در بین مردان است که متأسفانه ممکن است سال‌های سال، علامت آن مخفی بماند تا وقتی که خونریزی شدید و بیماری جدی شود. این بیماری کاملاً قابل پیشگیری و درمان است.

سرطان پروستات نیز تقریباً هیچ علامتی ندارد و فقط با معاینه پزشک و آزمایش ‌های آن قابل تشخیص است، به خصوص مردان بالای 40 سال باید از نظر این بیماری کنترل شوند.

شیوع سرطان مثانه در مردان 5 برابر زنان و‌ سرطان های ریه و معده 3 برابر زنان می باشد و بیماری های رفتاری و جنسی نیز در مردان به مراتب بیش از زنان است.

مردان به علت خصوصیات جنسیتی، رفتاری و شغلی بیش از زنان در معرض انواع بیماری های واگیر و غیر واگیر هستند.

این بیماری ها را از سه منظر می‌توان بررسی کرد، سلامت رفتار مردان، سلامت جنسی که معمولاً مورد توجه قرار نمی‌گیرد و بیماری های مزمن مانند سرطان که به مراتب در مردان بیش از زنان است.

رفتارهای پر خطر به ویژه مصرف مواد مخدر، بیماری های آمیزشی و هپاتیت های غیر خوراکی نیز در مردان به مراتب بیش از زنان است. 95 درصد مبتلایان به ایدز در ایران مرد هستند و مطالعات مختلف نشان داده است که مصرف سیگار و الکل نیز در مردان به مراتب بیش از زنان است.

ناتوانی جنسی نیز تقریبا در حدود 30 درصد آقایان شایع است و بی‌توجهی به آن موجب سردی روابط خانوادگی، کشمکش در خانواده و طلاق می‌شود، در حالی که با مراجعه به پزشک در اکثر موارد با درمان‌های ساده و دارو قابل درمان است و در موارد خاص ممکن است نیازمند جراحی باشد.

15 درصد زوج های کشور ناباروند که نیمی از این مشکل از طرف مردان است.

مردان پنج برابر بیش از زنان دچار حوادث ترافیکی می‌شوند. اعتیاد در مردان 10 برابر زنان، سقوط از بلندی در مردان 3 برابر زنان و خودکشی، آسم، سوختگی و اسکیزوفرنی در مردان کشورمان بیشتر از زنان است.

بر اساس نتایج گزارش نظام مراقبت، عوامل خطر بیماری های غیر واگیر در سال 1384، 27 درصد مردان کشورمان دارای اضافـه وزن، 21 درصـد مـردان روزانه دخانیات مصرف می کنند، 41 درصد مردان دارای کلسترول خون بالا و 60 درصد از مردان هیچ فعالیت فیزیکی در اوقات فراغت خود ندارند.

کج خلقی و سوء‌ظن در مردان به مراتب بیش از زنان است که در بسیاری از موارد به فروپاشی نظام خانواده می انجامند. اختلال کج خلقی به علت شرایط محیطی و خانوادگی در بین مردان بسیار شایع است و باعث انتقال آن به همسر و فرزندان می‌شود که به مرور کانون خانواده را از هم می‌پاشد. سوء ظن اختلال روانی دیگری است که در بین مردان شایع شده و استرس و فشار روانی شدیدی را به خانواده‌ها تحمیل می‌کند و در نهایت خانواده را متلاشی می‌کند.

اغلب مردان در طول دوران زندگی خود از بیماری که دارند، مطلع نمی شوند. عدم اطلاع مردان از بیماری خود، ناشی از عدم انجام معاینات دوره ای 6 ماه یک بار است.

متاسفانه مردان زمانی به پزشک مراجعه می کنند که فرصت درمان از دست رفته است و این وضعیت در روستاها و شهرستان ها بیشتر دیده می شود.