منواکسید کرین گازی است که در اثر سوختن ناقص سوخت های فسیلی مانند نفت، گاز، بنزین ، گازوئیل و ذغال چوب حاصل می شود و چون گازی بی رنگ ، بی بو، بی مزه و غیر محرک است مسمومیت با این گاز از جمله مسمومیتهای شایع در فصول سرد سال است که به راحتی اتفاق می افتد.
رییس اداره تحقیق،توسعه و آموزش مردمی معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه مسمومیت با گاز منواکسید کرین را یکی از مرگبارترین انواع مسمومیت ها دانست و گفت: مشاغلی مانند مکانیک ها، جوشکاران، آتش نشانها، شاغلین در ترمینالهای اتوبوسرانی، رانندگان تاکسی، کارگرانی که در محیط بسته از بخاریهای نفتی جهت گرم کردن محیط استفاده میکنند و همچنین کلیه خانواده هایی که در فصول سرد سال برای گرم کردن منازل از چراغهای نفتی یا بخاریهای گازی بدون دودکش استفاده کرده و یا نکات ایمنی در مورد نصب دودکش استاندارد را رعایت نمیکنند در معرض خطر مسمومیت با گاز منو اکسید کربن قرار دارند.
دکتر وریا رحیمی به مناسبت هفته پیشگیری از مسمومیت ها (7-1 آبان) در گفتگو با سرویس علمی ، پژوهشی اخبار سلامت کرمانشاه با تاکید بر اینکه سرد بودن لوله دودکش بخاری، دلیل بر خارج نشدن دود و گاز سمی است گفت: با توجه به آغاز فصل سرما، باید به نکات ایمنی وسایل گرمایشی توجه بیشتری نمود زیرا با رعایت نکات بسیار ساده در شروع فصل سرما می توانیم خانواده و عزیزانمان را از بروز این مسمومیت محافظت نماییم.
وی با بیان اینکه استفاده از بخاری های بدون دودکش تنها در محیط هایی که دارای تهویه و جریان مناسب هوا می باشند مجاز است تاکید کرد: از بکار بردن این وسایل در محیط های بسته و فاقد جریان هوا جداً خودداری کنید.
دکتر رحیمی همچنین تاکید کرد: در هنگام استفاده از بخاری های نفتی و گازی، جهت پیشگیری از مسمومیت با گاز منوکسید کربن ، اطمینان از نصب صحیح و کارکرد مناسب دودکش ها الزامی است.
به گفته وی مواردی از مسمومیت های کشنده با منوکسید کربن در رانندگانی گزارش شده است که برای گرم کردن خودروی خود در فصول سرد سال از گاز پیک نیکی استفاده نموده اند و حضور در گاراژهای در بسته که در آن اتومبیل با موتور روشن وجود دارد خطر بروز مسمومیت با منوکسید کربن را به همراه دارد.
دکتر رحیمی تاکید کرد: تماس طولانی مدت با مقادیر کم گاز منوکسید کربن می تواند فرد را به بیماری های قلبی- عروقی مبتلا سازد و در کودکان نیز باعث ایجاد اختلالات رفتاری و کاهش حافظه و ضریب هوشی شود ضمن اینکه در دود سیگار مقادیری از گاز منوکسیدکربن موجود است و این گاز میتواند در اثر مصرف طولانی مدت سیگار سبب بروز مسمومیت مزمن در افراد سیگاری گردد.
به گفته وی همچنین نوزادان، افراد سالمند، بیماران دارای ناراحتیهای قلبی عروقی و خانمهای باردار در صورت تماس با منواکسید کربن حتی در صورت نداشتن علائم شدید بایستی توسط پزشک معاینه شوند، در مورد خانمهای باردار ممکن است جنین آسیب دیده باشد درحالیکه علائمی در مادر مشاهده نگردد.
وی با بیان اینکه علائم مسمومیت میتواند در افراد مختلف متفاوت باشد گفت: این علائم عمدتاً ممکن است مانند سردرد، ضربان شدید شقیقه ها، وزوز گوش، سرگیجه، خواب آلودگی و در غلظتهای بالاتر تهوع، استفراغ، تپش قلب،کاهش هوشیاری، کما و مرگ بروز کند.
رییس اداره تحقیق،توسعه و آموزش مردمی معاونت غذا و داروی دانشگاه در ادامه به بیان اقدامات اولیه در برخورد با مسمومیت ناشی از منواکسید کربن پرداخت و تاکید داشت: قبل از هرچیز سریعاً مصدومین را به هوای آزاد منتقل کنید ، بلافاصله به اورژانس زنگ زده و کمک بخواهید ، در صورت امکان برای بیمار بیهوش سریعاً از اکسیژن 100% استفاده نمایید.
وی با بیان اینکه در صورت قطع تنفس بیمار انجام عملیات احیاء قلبی عروقی توسط فرد آگاه برای بیمار ضروری میباشد هشدار داد: مراقب باشید، فرد کمک کننده خود نباید بصورت طولانی مدت در معرض گاز منواکسید کربن باشد زیرا خود نیز ممکن است مسموم گردد.