یکی از مسائل مهم بانوان بحث یائسگی زود رس و پیشگیری و درمان آن است که به عنوان یکی از اولویت های سلامت بانوان در نظر گرفته شده و در طب ایرانی می توان با اصلاح شیوه زندگی و درمان های کمکی به توقف روند یائسگی و بازگرداندن سیکل های طبیعی کمک کرد.
مدیر طب ایرانی معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه در گفتگو با سرویس علمی ، پژوهشی اخبار دانشگاه به عوارض بروز یائسگی زودرس همچون عدم امکان باروری ، پوکی استخوان ، عوارض قلبی و عروقی ، اختلال عملکرد جنسی و مشکلات روحی اشاره کرد و گفت: از آنجاییکه سن یائسگی به صورت ژنتیکی تعیین می شود و سن یائسگی دختران به مادران نزدیکتر است اگر در خانواده یائسگی زودرس یا نارسایی زودرس تخمدان وجود داشته باشد دختران این خانواده هم امکان دارد دچار این مشکل شوند لذا ضروری است تدابیر لازم جهت پیشگیری از یائسگی زودرس این دختران انجام شود.
دکتر رکسانا شیخی اظهار داشت: از دیدگاه طب ایرانی یکی از علل عمده توقف قاعدگی قبل از یائسگی طبیعی ، غلبه غیر طبیعی سودا است که با مشکلات عصبی و روانی همچون اضطراب و افسردگی و با علائم سردی و خشکی بدن همراه است .
به گفته وی اکثر افرادی که دچار نارسایی زودرس تخمدان هستند یک شرح حال قبلی از استرس دارند که با اصلاح سبک زندگی در جهت افزایش احتمال برگشت تخمدان تلاش می شود ، این اقدامات در کنار ارجاع به متخصص زنان صورت می گیرد چرا که آینده باروری زنان اهمیت زیادی دارد.
وی اظهار داشت: تشخیص نارسایی زودرس تخمدان بار روانی سنگینی را به فرد محتمل می کند اینها خانم های جوانی هستند که زیر 40 سال سن دارند و در سن باروری هستند که آمادگی چنین تشخیص را ندارند. بنابراین نحوه آگاه کردن فرد درباره بیماری با صرف وقت کافی و کاملأ دلسوزانه باشد.
به گفته وی توصیه های طب ایرانی در اصلاح سبک زندگی که به پیشگیری و درمان یائسگی زودرس می انجامد هم به افرادی که در حال حاضر درگیر یائسگی زودرس هستند کمک می کند و هم به دخترانی که مادرانشان درگیر این مسئله هستند زیرا همانگونه که گفته شد امکان دارد به صورت ژنتیکی دچار این مشکلات شوند.
دکتر شیخی ، حفظ آرامش و مدیریت هیجانات حوادث و برقراری آرامش روحی و روانی فرد از عوامل کلیدی در بهبود نارسایی زودرس تخمدان دانست و گفت: به همین منظور توصیه می شود بانوان تا حد امکان ورودی های ذهن خود را کم کنند یعنی غیر از موارد کاری یا آموزشی ، سراغ فضای مجازی و اخبار نروند. همچنین رفتن به طبیعت ، دیدن مناظر طبیعی ، گوش دادن به نغمه های طبیعی مثل صدای پرندگان ، صدای رودخانه و صدای آرامبخش باران کمک کننده است.
وی اظهار داشت: در کنار این موارد تمرین تنفس آرامبخش ، استفاده از بوهای خوش و استفاده از میوه هایی مثل سیب و گلابی ، انارشیرین و فالوده سیب که در ترکیب آن از گلاب و عرق بیدمشک استفاده می شود به تقویت قلب و مغز کمک می کند .
به گفته او مصرف غذا های خونساز و لطیف مانند تخم مرغ عسلی ، گوشت پرندگان ، گوشت گوسفند و استفاده از شیر گاو و غذاهایی که از شیر گاو و در آن استفاده می شود مثل حریره بادام ، شیر برنج ، فرنی که با شیره انگور شیرین شده و میوه هایی که رطوبت بخش هستند و گرمای مطلوبی دارند مثل انگور ، انجیر و استفاده از خشکبار مانند مویز ، انجیر و بادام در رژیم غذایی توصیه می شود.
دکتر شیخی با تاکید بر اینکه بایستی در برنامه روزانه زمان مناسبی را به ورزش اختصاص دهیم گفت: ورزش با افزایش اعتماد به نفس و نشاط به کنترل افسردگی کمک می کند از طرفی خود ورزش به ترشح هورمون های جنسی از غده هیپوفیز کمک می کند.
وی ورزش های کششی ، نرمش ها ، ماساژ بخصوص ماساژ ساق و کف پا که به عنوان ماساژ ریلکسیشن از آن یاد می کنیم را در این خصوص بسیار مناسب دانست.
دکتر شیخی همچنین با اشاره به اهمیت بسیار زیاد خواب مناسب در سلامت بانوان گفت: خواب مطلوب خوابی است که قبل از نیمه شب باشد و وقتی فرد بیدار می شود احساس سبکی نشاط و قدرت کند این خواب مطلوب آرامش روانی ایجاد می کند و باعث تمدد قوا و تقویت متابولیسم بدن و دفع سموم از بدن می شود همچنین بایستی از خواب طولانی روز پرهیز کنیم.
وی افزود:یکی از موارد دیگر در اصلاح شیوه زندگی توجه به دفع مناسب از طریق اصلاح پبوست است که اهمیت زیادی در پیشگیری و درمان یائسگی زودرس دارد.